وقت پرداخت فطریه
وقت پرداخت زکات فطره از شب عید فطر تا ظهر روز عید است و به نظر رهبر معظم انقلاب و برخی فقهای دیگر بنا بر احتیاط باید قبل از نماز عید زکات فطره را بپردازند. اگر کسی برایش این امکان وجود نداشت، یعنی دسترسی نداشت یا امکان پرداختن نبود لااقل جدا کند و کنار بگذارد تا بعداً ادا کند.
فطریه مهمان چگونه است؟
مراجع تقلید معتقدند فطریه بر فرد و کسانی که عرفاً نانخور او محسوب میشوند، واجب است. اگر شخصی به عنوان مهمان یا نانخور شب عید فطر خانهی فرد دیگری باشد فطریه وی بر عهده صاحب خانه
بیشتر فقها معتقدند شخصی که مهمان است با یک شب نانخور به حساب نمیآید اما بعضی دیگر از مراجع، معتقدند که با یک شب هم مهمان نانخور محسوب میگردد و چنانچه پیش از غروب خورشید وارد منزل صاحب خانه گردد زکات فطره او بر عهدی صاحب خانه خواهد بود. پاسخ مراجع عظام تقلید به این سوال به شرح زیر است:
حضرت آیت الله العظمی خامنه ای (مد ظله العالی)
میهمان اگر نانخور صاحب خانه محسوب شود، کفاره او به عهدهی میزبان است مگر اینکه میهمان فطریه را به وکالت از طرف او پرداخت نماید؛ توجه داشته باشید میهمان با یک شب نانخور محسوب نمیشود و فطریه به عهده خود شخص است.
حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی)
فطریه میهمان بر عهده صاحب خانه نیست، مگر اینکه برای چند شب میهمان او باشد، به طوری که نانخور او محسوب شود.
حضرت آیت الله العظمی سیستانی (مد ظله العالی)
کسی که تنها برای افطار شب عید دعوت شده نانخور به حساب نمیآید و فطرهاش بر صاحب خانه نیست.
حضرت آیت الله العظمی نوری همدانی (مد ظله العالی)
چنانچه میهمان قبل از غروب وارد بر صاحب خانه شود و آن شب نانخور وی باشد، زکات فطرهاش بر عهدۀ میزبان است.
حضرت آیت الله العظمی صافی گلپایگانی (ره)
در هر دو فرض بر عهده صاحب خانه است.
حضرت آیت الله هادوی تهرانی (دامت برکاته)
مهمانی که قبل از غروب آفتاب شب عید فطر وارد منزل انسان میشود، اگر بنا دارد مدّتی مهمان بوده؛ به گونهای که «نان خور» به شمار میآید، زکات فطره وی بر صاحب خانه واجب است، ولی اگر تنها همان شب را مهمان است زکات فطره او بر صاحب خانه واجب نیست. هر چند احتیاط مستحبّ آن است که زکات فطره او را هم بدهد و اگر در طول ماه رمضان نان نانخور انسان باشد، زکات فطره وی بر انسان واجب است.
در مواردی که به طور مسلّم نمیتوان زکات را به گردن مهمان یا صاحب خانه دانست، چنانچه یکی از آن دو با اجازه دیگری زکات فطره را به نیّت کسی که واقعاً زکات فطره به گردن او است بدهد، کافی است و بر دیگری پرداخت مجدّد زکات فطره لازم نیست.
فطریه به چه کسانی تعلق میگیرد
در مورد محل اصلی مصرف فطریه باید به نظرات مراجع عظام تقلید مراجعه کرد که دو نظر را ارائه دادهاند. فطریه را میتوان در تمام هشت موردی که زکات مال در آن مصرف میشود پرداخت کرد. یعنی شامل:
- فقیران
- مسکینان: یعنی افرادی که وضعیت اقتصادیشان از فقیران هم بدتر است.
- مسافرانی که در راه مانده و خرج برگشت به شهر خود را ندارند.
- بدهکارانی که نمیتوانند قرض خود را بپردازند.
- در راه خدا: یعنی در تمام کارهای خیری که سود و نفع آن به عموم مسلمین برسد. مانند ساختن و تعمیر مسجد، راه، پل، مدرسه و بیمارستان و...
- کافرانی که با دادن زکات به اسلام ترغیب میشوند یا در جنگ به مسلمانان کمک میکنند.
- پرداخت به نایب امام یا کارمندان حکومت اسلامی که مأمور جمعآوری زکات و رساندن آن به نیازمندان است.
منبع:ایمنا







